Thẻ tín dụng là gì? Cách hoạt động, lợi ích và những điều cần biết

Đóng góp bởi Nguyễn Phương Thảo17/12

Thẻ tín dụng ngày càng được nhiều người quan tâm khi mua sắm online và thanh toán không tiền mặt trở nên phổ biến. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ thẻ tín dụng là gì, tiền trong thẻ từ đâu và dùng sao cho không bị lãi cao hay nợ xấu. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ bản chất, cách hoạt động, lợi ích và rủi ro của thẻ tín dụng để sử dụng đúng và hiệu quả.

1. Thẻ tín dụng là gì?

Thẻ tín dụng (credit card) là loại thẻ cho phép bạn chi tiêu trước, trả tiền sau. Ngân hàng hoặc tổ chức tài chính sẽ cấp cho bạn một hạn mức tín dụng – hiểu đơn giản là một “khoản vay ngắn hạn” tối đa mà bạn được phép dùng để thanh toán.

Khi quẹt thẻ, thanh toán online hay dùng thẻ để trả tiền dịch vụ, bạn đang dùng tiền của ngân hàng, không phải tiền trong tài khoản của mình.
Đến kỳ sao kê, ngân hàng tổng hợp toàn bộ số tiền bạn đã chi tiêu trong tháng và yêu cầu bạn thanh toán lại trong một thời gian quy định (thường 15–25 ngày sau ngày chốt sao kê).

Điểm quan trọng:

Thẻ tín dụng không phải tiền của bạn, mà là tiền ngân hàng cho vay ngắn hạn.
Nếu bạn thanh toán đầy đủ, đúng hạn, bạn thường sẽ được miễn lãi trong thời gian ưu đãi (thường tối đa khoảng 45–55 ngày tùy ngân hàng).
Nếu bạn trả chậm, trả thiếu, số tiền còn nợ sẽ bị tính lãi suất khá cao, kèm theo phí phạt trả chậm theo quy định của ngân hàng.

Thẻ tín dụng là gì và cách hoạt động chi tiêu trước trả sau

2. Thẻ tín dụng hoạt động như thế nào?

Cơ chế hoạt động của thẻ tín dụng có thể tóm gọn theo 3 bước: cấp hạn mức -> chi tiêu -> thanh toán lại.

Ngân hàng cấp hạn mức tín dụng dựa trên thu nhập và hồ sơ

Khi bạn đăng ký mở thẻ, ngân hàng sẽ:

Kiểm tra thu nhập hàng tháng (lương chuyển khoản, sao kê tài khoản, hợp đồng lao động…)
Đánh giá lịch sử tín dụng (bạn có từng vay nợ xấu hay không)
Xem xét nghề nghiệp, độ tuổi, nơi cư trú và một số yếu tố khác

Từ đó, ngân hàng quyết định:

Có cấp thẻ hay không
Hạn mức tín dụng là bao nhiêu (ví dụ: 10 triệu, 30 triệu, 100 triệu…)

Hạn mức này là số tiền tối đa bạn có thể chi tiêu bằng thẻ tại một thời điểm. Bạn sử dụng thẻ để thanh toán và hoàn trả sau theo sao kê hàng tháng.

Khi đã có thẻ:

Bạn dùng thẻ tín dụng để quẹt POS, thanh toán online, liên kết ví điện tử, trả góp…
Mỗi giao dịch thành công sẽ trừ dần vào hạn mức. Ví dụ: Hạn mức 20 triệu, bạn chi 5 triệu, thì số tiền còn lại có thể dùng là 15 triệu.

Đến ngày chốt sao kê hàng tháng, ngân hàng sẽ gửi cho bạn bản sao kê (qua email, app, SMS…) ghi rõ:

Tổng số tiền đã chi tiêu trong kỳ, số tiền phải thanh toán
Số tiền thanh toán tối thiểu (thường khoảng 3–5% dư nợ)
Hạn thanh toán (ngày cuối cùng phải trả)

Thanh toán đúng hạn

Thanh toán đầy đủ, đúng hạn toàn bộ số tiền đã chi sẽ giúp bạn không bị tính lãi cho các giao dịch trong kỳ sao kê.
Chỉ trả số tiền tối thiểu hoặc trả một phần khiến số dư còn lại bị tính lãi suất cao, thường trên 20%/năm tùy ngân hàng.
Thanh toán trễ hạn sẽ bị tính lãi trên số tiền nợ, phí phạt trả chậm, đồng thời ảnh hưởng đến lịch sử tín dụng, lâu dài có thể dẫn đến nợ xấu.

3. Phân biệt thẻ tín dụng và thẻ ghi nợ (ATM)

Nhiều người hay nhầm lẫn giữa thẻ tín dụng và thẻ ghi nợ (debit card – thẻ ATM), nhưng bản chất hai loại thẻ này rất khác nhau.

Thẻ tín dụng (Credit Card)	Thẻ ghi nợ (Debit Card / thẻ ATM)
Dùng tiền ngân hàng cho vay trong hạn mức	Dùng tiền có sẵn trong tài khoản của bạn
Chi tiêu trước, trả tiền sau theo sao kê	Có bao nhiêu tiền thì chi tiêu tối đa bấy nhiêu, không vay nợ.

Nói ngắn gọn:

Thẻ tín dụng = chi trước, trả sau (dễ nợ nếu không kiểm soát)
Thẻ ghi nợ = có bao nhiêu xài bấy nhiêu (việc chi tiêu dễ kiểm soát hơn)

4. Các loại thẻ tín dụng phổ biến hiện nay

Thẻ tín dụng có thể phân loại theo tổ chức phát hành thẻ và hạng thẻ. Đây là các tổ chức thẻ quốc tế đứng sau công nghệ và mạng lưới thanh toán, còn ngân hàng là đơn vị phát hành thẻ cho bạn. Một số tổ chức phổ biến:

Visa: Mạng lưới thanh toán quốc tế rất rộng, được chấp nhận ở hầu hết các quốc gia.
MasterCard: Tương tự Visa, phổ biến toàn cầu, hỗ trợ nhiều loại thẻ và ưu đãi.
JCB: Tổ chức thẻ đến từ Nhật Bản, mạnh ở thị trường châu Á, đặc biệt là Nhật.
American Express (Amex): Thường tập trung vào phân khúc khách hàng thu nhập cao, nhiều ưu đãi du lịch, phòng chờ sân bay…

Các thẻ này đều có thể được chấp nhận thanh toán rộng rãi trong và ngoài nước, tùy vào nơi chấp nhận thẻ (POS, website…). Tùy từng ngân hàng liên kết và hạng thẻ, hạn mức tín dụng, quyền lợi và mức phí sẽ khác nhau, vì vậy bạn nên chọn hạng thẻ phù hợp với thu nhập và nhu cầu sử dụng.

Các loại thẻ tín dụng phổ biến hiện nay

5. Lợi ích khi sử dụng thẻ tín dụng

Nếu dùng đúng cách, thẻ tín dụng là một công cụ rất hữu ích trong cuộc sống hiện đại.

Thanh toán tiện lợi và an toàn, không cần mang tiền mặt

Bạn có thể thanh toán nhanh tại siêu thị, nhà hàng, cửa hàng tiện lợi… chỉ với một lần quẹt thẻ hoặc chạm thẻ (contactless).
Khi mua sắm online, thẻ tín dụng là phương thức thanh toán phổ biến, được nhiều website và ứng dụng hỗ trợ.
Khi đi du lịch trong nước hoặc nước ngoài, thẻ tín dụng giúp đặt vé máy bay, khách sạn, tour dễ dàng
Hạn chế mang theo nhiều tiền mặt, giảm rủi ro mất cắp
Nhiều thẻ hỗ trợ công nghệ bảo mật như OTP, 3D Secure, khóa/mở thẻ trên app, giúp tăng độ an toàn.

Hưởng nhiều ưu đãi như hoàn tiền, tích điểm, trả góp 0%

Các ngân hàng và đối tác (siêu thị, trung tâm thương mại, hãng bay, ví điện tử…) thường xuyên có chương trình khuyến mãi dành riêng cho chủ thẻ tín dụng:

Hoàn tiền: Ví dụ hoàn 5% khi ăn uống, 2% khi mua sắm online…
Tích điểm: Mỗi giao dịch được cộng điểm, sau đó đổi quà, voucher, dặm bay…
Trả góp 0% lãi suất: Mua điện thoại, laptop, đồ gia dụng… và trả góp trong 3–12 tháng. Hỗ trợ chia nhỏ khoản chi lớn, dễ quản lý dòng tiền
Giảm giá trực tiếp tại nhà hàng, quán cà phê, rạp chiếu phim, spa, khách sạn…

Nếu biết tận dụng, bạn có thể tiết kiệm được một khoản đáng kể từ các ưu đãi này.

Lợi ích khi sử dụng thẻ tín dụng

6. Rủi ro và nhược điểm của thẻ tín dụng

Bên cạnh lợi ích, thẻ tín dụng cũng tiềm ẩn không ít rủi ro, nhất là với người mới sử dụng.

Dễ chi tiêu quá tay

Cảm giác “quẹt thẻ không thấy tiền ra khỏi ví” dễ khiến nhiều người:

Chi tiêu vượt khả năng tài chính
Mua sắm theo cảm hứng, không cân nhắc kỹ
Tích lũy nhiều khoản chi nhỏ, đến khi nhận sao kê mới “giật mình”

Nếu không có kỷ luật chi tiêu, thẻ tín dụng có thể biến thành gánh nặng nợ nần, khiến bạn khó xoay xở mỗi kỳ thanh toán.

Phát sinh lãi suất và phí cao nếu thanh toán trễ hạn

Đây là rủi ro lớn nhất với người mới dùng thẻ:

Lãi suất rất cao nếu trả chậm, trả thiếu hoặc để nợ kéo dài, tiền lãi sẽ cộng dồn nhanh.
Phát sinh nhiều loại phí như phí trả chậm, phí vượt hạn mức khi chi tiêu quá số tiền được cấp.
Nguy cơ bị ghi nhận nợ xấu nếu không thanh toán đúng hạn, ảnh hưởng đến việc vay vốn sau này.

Vậy nên khi sử dụng thẻ tín dụng, bạn cần hiểu rõ: chi tiêu bằng thẻ là đang vay tiền ngân hàng, nên phải dùng cẩn thận, có kế hoạch và trả đúng hạn.

7. Có nên làm thẻ tín dụng không?

Câu trả lời phụ thuộc vào thu nhập và thói quen quản lý tiền của bạn.

Nên làm thẻ tín dụng nếu bạn có thu nhập ổn định, thanh toán đúng hạn và thường xuyên mua sắm, du lịch, chi tiêu qua thẻ.
Thẻ tín dụng mang lại lợi ích như quản lý dòng tiền tốt hơn, miễn lãi đúng hạn, hoàn tiền, tích điểm và trả góp 0%.
Không nên làm thẻ tín dụng nếu bạn hay chi tiêu cảm xúc, quên thanh toán hoặc chưa quen kiểm soát chi tiêu.
Trong trường hợp này, thẻ tín dụng dễ trở thành gánh nặng tài chính và gây áp lực nợ xấu.
Giải pháp phù hợp là dùng thẻ ghi nợ trước để rèn thói quen quản lý tiền, rồi hãy cân nhắc mở thẻ tín dụng.

8. Điều kiện và thủ tục mở thẻ tín dụng

Điều kiện mở thẻ

Mỗi ngân hàng có quy định riêng, nhưng nhìn chung điều kiện mở thẻ tín dụng khá giống nhau. Thông thường, để mở thẻ tín dụng, bạn cần:

Độ tuổi: Từ 18 tuổi trở lên (một số ngân hàng yêu cầu 20 tuổi trở lên)
Thu nhập: Có thu nhập ổn định hàng tháng. Mức thu nhập tối thiểu tùy ngân hàng (ví dụ: từ 4–5 triệu/tháng trở lên)
Giấy tờ hợp lệ: Căn cước công dân/hộ chiếu còn hiệu lực
Lịch sử tín dụng: Không có nợ xấu tại các tổ chức tín dụng khác

Ngoài thẻ tín dụng tín chấp (dựa trên thu nhập), còn có thẻ tín dụng thế chấp (dựa trên sổ tiết kiệm, tài sản đảm bảo), phù hợp với người chưa chứng minh được thu nhập.

Hồ sơ mở thẻ

Giấy tờ cá nhân: Căn cước công dân/hộ chiếu còn hiệu lực
Chứng minh thu nhập (đối với thẻ tín chấp): Hợp đồng lao động hoặc quyết định bổ nhiệm. Sao kê lương 3–6 tháng gần nhất
Giấy tờ tài sản đảm bảo (đối với thẻ thế chấp, nếu có): Sổ tiết kiệm, giấy tờ tài sản theo yêu cầu ngân hàng

Bạn có thể đăng ký trực tiếp tại chi nhánh/phòng giao dịch hoặc đăng ký online trên website/app của ngân hàng (sau đó bổ sung hồ sơ khi được yêu cầu).

9. Các câu hỏi thường gặp về thẻ tín dụng (FAQ)

Thẻ tín dụng có rút tiền mặt được không?

Có, nhưng không nên lạm dụng. Bạn có thể bị tính phí rút tiền (thường 2–4% số tiền rút, có ngân hàng quy định mức tối thiểu).
Bị tính lãi ngay lập tức trên số tiền rút (không có thời gian miễn lãi như giao dịch mua hàng)
Vì phí và lãi đều rất cao, rút tiền mặt bằng thẻ tín dụng chỉ nên dùng trong trường hợp thật sự khẩn cấp.

Không dùng thẻ tín dụng có bị mất phí không?

Có thể có phí, tùy loại thẻ và chính sách của ngân hàng. Nhiều thẻ tín dụng vẫn thu phí thường niên ngay cả khi bạn không dùng thẻ để thanh toán.

Một số ngân hàng có chính sách ưu đãi như miễn phí năm đầu hoặc miễn phí khi đạt mức chi tiêu tối thiểu trong năm.

Vì vậy, nếu bạn ít dùng hoặc không còn nhu cầu, hãy kiểm tra kỹ chính sách phí thường niên và cân nhắc đóng thẻ để tránh mất phí không cần thiết.

Dùng thẻ tín dụng có bị nợ xấu không?

Có, nếu bạn không thanh toán đúng quy định.

Bạn sẽ không bị nợ xấu nếu thanh toán đúng hạn, ít nhất là số tiền tối thiểu mỗi kỳ sao kê
Bạn có thể bị ghi nhận nợ xấu nếu trả chậm nhiều kỳ, không thanh toán, để nợ kéo dài

Vì vậy, khi dùng thẻ tín dụng, hãy luôn:

Ghi chú ngày chốt sao kê và hạn thanh toán
Bật nhắc nhở trên điện thoại/app ngân hàng
Ưu tiên thanh toán đúng hạn, đủ số tiền để tránh lãi và nợ xấu

Xem thêm:

Xin cảm ơn bạn đã dành thời gian tìm hiểu về thẻ tín dụng là gì và cách sử dụng an toàn; chúc bạn áp dụng hiệu quả để quản lý tài chính thông minh hơn trong thời gian tới.

4 lượt xem

Bài viết liên quan của người dùng

Từ khóa: undefined

Không tìm thấy kết quả phù hợp

Đặt câu hỏi